Gama glutamil transferaz yani GGT enzimi toksinlerin vücuttan atılmasında görevli olan bir enzim türüdür. Bu enzim böbreklerde, kalpte, karaciğerde ve hücre zarlarında bulunan bir enzimdir. Enzim karaciğer dokusunun ilaç toksinlerini ve vücut için zehirli sayılabilecek atıkların uzaklaştırılmasında oldukça etkilidir.
Bu enzimin artış veya azalış göstermesi kişilerin sağlık düzeyleri hakkında bilgi sahibi olunmasına olanak sağlamaktadır. GGT yüksekliği sebepleri nelerdir belirtileri ve tedavisi için yazımızın devamını okuyabilirsiniz. GGT enziminin artış göstermesi vücutta dolaşan toksik etkili maddelerin ve zehirli maddelerin uzaklaştırılmasında etkisiz kaldığını ve tekrar tekrar salındığını göstermektedir. Bu durum sorun ortadan kalkana kadar devam etmektedir. GGT enziminde meydana gelen bu artış özellikle safra kanallarında meydana gelen tıkanıkların en yaygın belirtisidir.
Bunun yanı sıra aşırı alkol tüketiminde, karaciğer hasarlarında ve pankreas hastalıklarında da GGT enziminin miktarı artış göstermektedir. Bu nedenle doktorlar bu organlarda meydana gelen hastalıklardan şüphelendiğinde GGT enziminin miktarına bakmaktadırlar. Ayrıca nadiren de olsa diğer organlarda meydana gelen kanser oluşumlarının karaciğere yükselmesi sonucunda da GGT enziminin miktarında artış görülebilmektedir.
Dünya sağlık örgütü tarafından bildiride ortalama değerlerin kadınlarda 0-45 aralığında erkeklerde ise 0-65 aralığında olması gerekmektedir. Genel olarak bir aralık verilecek olursa 1 litre kanda en fazla 50 ünite GGT enziminin bulunması gerekmektedir.
Karaciğer hasarlarının takibinde en yaygın kullanılan ve en doğru sonucu ortaya çıkaran test GGT testleridir. Karaciğer hasarının kaynağı ne olursa olsun ggt enzimlerinde gözle görülür bir artış ortaya çıkmaktadır. Bu enzimin yükselmesi hastalığın neden ortaya çıktığını belirtmese de tanıya öncü olarak erken tanı şansını arttırmakta ve ggt yüksekliği tedaviye erken başlanmasını sağlamaktadır.
GGT Yüksekliğinin Nedenleri Nelerdir?
GGT enzimi vücuttan atılması gereken enzimlerin uzaklaştırılmadığı zaman yükselmektedir. GGT enzimi başta karaciğer olmak üzere birçok organ ve dokuda bulunmaktadır. GGT enziminin yükselmesi de bu organ ve dokularda meydana gelen problemler sonucunda yükselmektedir.
Başta karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanseri gibi hastalıklarda, uzun süreli alkollü ürünlerin tüketilmesi, ağır ilaçların kullanılması ve uyuşturucu gibi nedenlere bağlı olarak GGT enzimi yükselebilmektedir. Bunun yanı sıra aşağıdaki nedenlere bağlı olarak da GGT yüksekliğine neden olabilmektedir;
1. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı
2. Akciğer kanseri
3. Kalp yetmezliği
4. Karaciğer yetmezliği
5. Aşırı alkol tüketimi
6. Siroz hastalığı
7. Kalp krizi
8. Karaciğer yağlanması
9. Şeker hastalığı
10. Böbrek hastalıkları
11. Aşırı sigara kullanımı gibi nedenlere bağlı olarak da GGT enzimi yükselebilmektedir.
GGT Yüksekliğinin Belirtileri Nelerdir?
GGT yüksekliği yaygın olarak safra kanallarında meydana gelen tıkanıklık sonucunda ortaya çıkmaktadır. Safra kanallarının tıkanması sonucu bilirubin maddesi vücuttan atılamaz ve GGT yüksekliğinin en yaygın görülen belirtisi olan sarılık ortaya çıkar. Bu belirtilerin yanı sıra www.uzmandoktor.net görüşüne göre GGT yüksekliğinde şu belirtiler de görülebilmektedir;
1. Şiddetli karın ağrıları
2. İdrar renginde koyulaşma
3. Karın bölgesinde şişlik
4. Mide bulantısı
5. Gözdeki beyaz kısımda sararmalar
6. Cilt renginde sararmalar
7. Kaşıntı
8. İştahsızlık gibi belirtiler GGT yüksekliğinde en yaygın görülen belirtilerdendir.
GGT Yüksekliğinin Tanısı Nasıl Konulur, Nasıl Tedavi Edilir?
GGT yüksekliği kan testleri ile kolay bir şekilde fark edilmektedir. Yetişkin kadınlarda 0-45, yetişkin erkeklerde 0-65, genç kadınlarda 4-24, genç erkeklerde 2-42, kız çocuklarında 4-22 ve erkek çocuklarda ise 3-22 aralığı normal aralıktır. Kan testlerinde bu oranın yükselmesi ile GGT yüksekliğinin tanısı konulabilmektedir.
Yapılan kan testlerinde GGT yüksekliği tanısı konulan kişilerin tedavisi planlanırken dahiliye doktorları tarafından altta yatan hastalık nedenine göre tedavi planlaması yapılmaktadır. Altta yatan nedenin belirlenmesinden sonra tedavi sürecinde hastaların doktorların verdiği ilaçlara ve önerilere iyi bir şekilde uyması gerekmektedir. Verilen ilaçların yanı sıra hastaların antioksidan açısından zengin besinler ile beslenmesi de gerekmektedir. Eğer hasta düzenli olarak alkol veya uyuşturucu kullanıyorsa bu alışkanlıkları terk etmesi önerilmektedir. Eğer altta yatan neden bir kanser hastalığı ise buna uygun tedavilerin planlanması gerekmektedir.
GGT enziminin yükselmesi ciddi sağlık problemlerine neden olmaz ancak altta yatan nedenlerin varlığı hastanın hayatını tehlikeye atabilmektedir. Eğer GGT enziminin yükselmesi karaciğer dokusunda meydana gelen hasarlar sonucunda ortaya çıkmış ise mutlaka bu problemin tespit edilmesi ve ona uygun tedavilerin planlanması gerekmektedir. Bu sayede uygun bir tedavi sonrasında GGT enziminin seviyesi yükselebilmektedir.
